Inwestycje infrastrukturalne na granicy polsko-ukraińskiej

Wcześniej informowano, że USAID przeznaczy również 225 milionów dolarów na wsparcie techniczne budowy dwutorowego połączenia kolejowego o europejskim rozstawie szyn (1435 mm) ze Lwowa do Mościsk na granicy polsko-ukraińskiej.

Projekt USAID mający służyć poprawie infrastruktury granicznej ma charakter uzupełniający wobec polsko-ukraińskich działań bilateralnych

Najważniejszym ich elementem jest wsparcie udzielone Ukrainie przez Polskę w ramach umowy o kredycie wiązanym. 

Zgodnie z protokołem z grudnia 2022 r. finansowanie projektów infrastruktury granicznej po stronie ukraińskiej może sięgnąć kwoty 160 mln euro z założeniem częściowego wykorzystania w kontraktach towarów i usług polskiego pochodzenia. Uzgodnione przez strony obszary działań to rozbudowa infrastruktury drogowej na podejściach do pięciu przejść granicznych, wyposażenie przejść granicznych oraz zakup środków monitorowania granicy.

W ramach realizacji polsko-ukraińskiej umowy kredytowej, w marcu br. doszło do zawarcia umowy, zgodnie z którą polska firma budowlana Unibep podejmie się rozbudowy międzynarodowego przejścia granicznego Szeginie. Zawarcie umowy o wartości 100 mln zł było poprzedzone wieloletnimi sporami, w tym kilkukrotnym aneksowaniem, a następnie unieważnieniem poprzedniej umowy z firmą Unibep przez stronę ukraińską.

Realizacja tej inwestycji jest szczególnie ważna, gdyż Medyka/Szeginie to drugie najbardziej ruchliwe  – po warszawskim lotnisku Chopina – polskie przejście graniczne. Z danych Straży Granicznej wynika, że w 2023 roku odprawiono na nim 4,6 mln osób, co oznacza prawie dwukrotny wzrost w porównaniu z sytuacją sprzed wybuchu pełnoskalowej wojny (2,4 mln podróżnych w 2021 r.). 

Odciążeniu ruchu drogowego na przejściu Medyka/Szeginie będzie służyło wybudowanie wspomnianego powyżej połączenia kolejowego ze Lwowa do Mościsk, co pozwoli na uruchomienie bezpośrednich połączeń kolejowych między Lwowem a innymi miastami UE – w pierwszej kolejności Przemyślem, Rzeszowem i Krakowem. 

Niewystarczająca infrastruktura graniczna to jedna z głównych uciążliwości w rozwoju polsko-ukraińskiej współpracy biznesowej.

Czas oczekiwania na przekroczenie granicy przez samochody osobowe to zwykle kilka godzin. zaś w przypadku ciężarówek zazwyczaj kilkanaście-kilkadziesiąt godzin, a nierzadko nawet kilkanaście dni. Problem ten dotyczy zresztą nie tylko granicy Ukrainy z Polską, ale z wszystkimi sąsiadującymi państwami UE. Wraz z wybuchem wojny, w tym ograniczeniem drożności szlaku czarnomorskiego, sytuacja na zachodniej granicy Ukrainy dodatkowo pogorszyła się.

Niezmodernizowana infrastruktura graniczna musi sprostać rosnącej wymianie osobowej oraz ściślejszym powiązaniom gospodarczym. 

Wymiana handlowa między Ukrainą a UE sięgnęła w 2023 r. rekordowej kwoty 61,9 mld euro, wobec 35,4 mld euro dekadę wcześniej. Polska jest największym unijnym partnerem handlowym Ukrainy z wymianą 15,7 mld euro, z czego polski eksport na Ukrainę to aż 11,4 mld euro. 

Prawie połowa handlu między Ukrainą a UE realizowana jest przez terytorium Polski; rośnie również udział Polski jako państwa tranzytowego w handlu Ukrainy z państwami pozaeuropejskimi.